نتایج پژوهشی جدید نشان میدهد آمریکا میتواند وابستگی خود به چین در زمینه تامین بسیاری از مواد معدنی حیاتی را کاهش دهد؛ مشروط بر آنکه بتواند فلزات حیاتی موجود از باطلههای معادن فعال در این کشور را بازیافت کند.
به نقل از روزنامه فایننشال تایمز، آمریکا در کنار شماری دیگر از کشورهای غربی در تلاش هستند تا وابستگی خود به چین در تامین بسیاری از مواد معدنی حیاتی مانند مس، لیتیوم و نیکل که نقشی اساسی در صنایع انرژی، فناوری و همچنین بخش دفاعی دارند را به شدت کاهش دهند.
در همین رابطه، لازم به ذکر است که چین طی دو دهه گذشته سرمایهگذاریهای گستردهای در بخش مواد معدنی حیاتی انجام داده است و در حال حاضر سهم بسیار بزرگی از زنجیره تامین بسیاری از این مواد اولیه حیاتی را در اختیار دارد. همین سلطه چین بر صنایع مذکور باعث شده است دولت آمریکا در دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تعرفههای سنگینی بر محصولات تولید شده در چین با هدف افزایش ظرفیت تولید داخلی محصولات آمریکایی و تقویت زنجیرههای تامین داخلی اعمال کند.
در نتیجه پژوهش صورت گرفته، منتشر شده در نشریه «Science» که حاصل تحقیقات پژوهشگران دانشگاه «Colorado School of Mines» بوده، تاکید شده است که مشکل اصلی آمریکا در دسترسی به مواد معدنی حیاتی، ناشی از کمبود منابع زمینشناسی داخلی نیست بلکه به نحوه بهرهبرداری و مدیریت باطلههای معدنی برمیگردد.
به گفته شماری از محققان، حتی بازیافت مقادیر اندکی از محصولات جانبی مواد معدنی در فرایند استخراج میتواند به شکل چشمگیری نیاز به واردات بسیاری از مواد معدنی حیاتی را در آمریکا کاهش دهد.براساس دادههای به دست آمده از ۵۴ معدن فعال در آمریکا، حجم زیادی از باطلههای باقیمانده از عملیات استخراج از معادن وجود دارد که صنایع تولیدی این کشور به شدت به آنها وابسته هستند.
تحلیلهای انجام شده در همین رابطه نشان میدهد که اگر بخشی از محصولات جانبی مواد معدنی در فرایند تولید فلزات حیاتی در معادن فعال بازیافت شوند، نیاز داخلی آمریکا به فلزاتی همچون مس، آهن، مولیبدن، نقره، نیکل، روی و عناصر نادر خاکی تامین خواهد شد. با این حال، استفاده موثر از این منابع با چالشهای اقتصادی و فنی بسیاری مواجه است.
بعضی از پژوهشگران تاکید میکنند که تحقق این هدف، مستلزم سرمایهگذاری گسترده در زمینه پژوهش، توسعه فناوری و همچنین تدوین سیاستگذاریهای حمایتی خواهد بود. همزمان، شماری دیگر از کشورهای غربی مانند استرالیا، کانادا و برخی از اعضای اتحادیه اروپا نیز در تلاش هستند وابستگی خود به تامین مواد اولیه حیاتی از چین را کاهش دهند. این کشورها در نظر دارند راهبردهایی ارائه دهند که شامل سرمایهگذاری در استخراج و ذخیرهسازی مواد معدنی داخلی خواهد بود.
گفتنی است این تحلیل انجام شده بر پایه دادههای زمینشناسی آمریکا، استرالیا و کانادا صورت گرفته است. در میان مواد معدنی حیاتی، عناصر نادر خاکی اهمیت ویژهای یافتهاند؛ چراکه دولت چین اخیرا محدودیتهایی را بر صادرات این عناصر مورد استفاده در تولید آهنرباهای صنعتی وضع کرد و باعث شد زنجیره جهانی تامین عناصر مذکور به شدت مختل شود؛ اگرچه این عناصر از نظر زمینشناسی چندان کمیاب نیستند اما استخراج آنها صرفه اقتصادی نداشته و عمدتا به صورت محصولات جانبی در فرایند استخراج سایر مواد معدنی تولید میشوند.به گفته تعدادی از پژوهشگران، میزان مواد اولیهای که در حال حاضر در قالب باطله معدنی در آمریکا وجود دارد، حتی میتواند فراتر از حجم واردات و نیاز صنعتی کشور نامبرده به بسیاری از این مواد معدنی باشد.
برای ۱۵ مواد معدنی از جمله برخی عناصر نادر خاکی، گالیوم و ژرمانیوم، بازیافت کمتر از یک درصد محصولات جانبی معدنی در عملیات استخراج در آمریکا میتواند نیاز به واردات مواد معدنی نامبرده به کشور مذکور را کاهش دهد. برای ۱۱ مواد معدنی دیگر از جمله لیتیوم که کاربردی گسترده در تولید باتریها دارد، بازیافت حدود یک تا ۱۰ درصد از این مواد معدنی به منظور تامین نیاز داخلی بازار آمریکا کافی خواهد بود.
در مجموع در انتهای پژوهش صورت گرفته تاکید شده است که معادن فلزات حیاتی آمریکا، ظرفیت بالقوهای برای کاهش وابستگی واردات مواد معدنی به این کشور دارند و اگر محصولات جانبی معدنی در فرایند استخراج فلزات بازیافت نشوند، نه تنها حجم بالایی از این مواد معدنی بلااستفاده باقی میماند بلکه بر حجم باطلههای صنعتی قبلی در کشور مذکور نیز افزوده خواهد شد.