ایران با داشتن ۷ درصد از منابع معدنی جهان و تنوعی بالغ بر ۸۰ نوع ماده معدنی یکی از غنی ترین کشورها در این حوزه است. موضوعی که باعث میشود توسعه بخش معدن در ایران امری پر بازده باشد و سرمایه گذاری در این حوزه از مزیت اقتصادی قابل توجهی برخوردار شود.
با این وجود آمار نشان می دهد که ایران در مرحله اکتشافات، به خصوص اکتشافات زیر سطحی از استانداردهای جهانی عقب مانده و نتوانسته آنگونه که شایسته است، از منابع خود بهره برداری کند.فقدان توجه به سرمایه گذاری در حوزه اکتشاف مواد معدنی، تامین تجهیزات پیشرفتهی داده برداری، فقدان آموزش نیروی انسانی متخصص، در کنار نبود سرمایه گذاری مناسب برای اکتشافات معدنی از جمله مهمترین عواملی است که از طرف کارشناسان به عنوان چالشهای اصلی پیش روی توسعه معدنی در ایران مطرح شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت حفاری و اکتشافات صدرتامین، اولین چالش حوزه اکتشافات معدنی در بخش فن آوری و تجهیزات سطحی و زیر سطحی است که به دلیل محدویتهای تحریمی و غفلت مدیران نسبت به بروز رسانی دانش فنی، خودنمایی میکند.همچنین استفاده از روشهای پیش رفته مدلسازی با بهرهگیری از نرم افزارهای کامپیوتری نیز نیازمند تعامل و استفاده از تجربه دیگر کشورها در این حوزه است که شرکتها در این زمینه نیز با چالشهای زیادی رو به رو شدهاند.موضوع دیگر در این خصوص؛ بودجه کم اختصاص یافته به بخش اکتشافات در شرکتها است.به گفته مهدی عابدینی در حال حاضر بودجه تخصیص یافته به اکتشافات معدنی در ایران یک دهم استاندارد جهانی است که این کمبود منابع نیز میتواند منجر به کاهش کیفیت و کمیت فعالیتهای معدنی در آینده شود.عابدینی چالش آموزش و تربیت نیروی انسانی و کمبود آموزش های تخصصی در زمینه اکتشاف و حفاری را از دیگر معضلات حوزه اکتشافات برشمرد که طی سالهای گذشته منجر به کندتر شدن فرایند توسعه در بخش معادن ایران شده است.
به گفته وی، با این تفاسیر برای رسیدن به حد مطلوب، نیازمند سرمایه گذاری در سه حوزه فن آوری، ابزار و تجهیزات و نیروی انسانی خواهیم بود و به طور کلی لازم است تا شرکت ها بودجه لازم در امر اکتشافات را در برنامههای کوتاه مدت و بلندمدت خود لحاظ کنند.البته شرکتهای معدنی فعال در بخش خصوصی و دولتی طی چند سال گذشته نسبت به چالشهای موجود حساسیت نشان داده و اقداماتی را نیز در جهت رفع آنها آغاز کردهاند.براساس توضیحات مهدی عابدینی، درحال حاضر شرکتها برای رفع چالشهای موجود در زمینه عملیات اکتشافی، به طور همزمان به تامین تجهیزات اکتشافی و تربیت نیروی متخصص پرداخته اند.
ضمن اینکه اقدامات برای داخلی سازی برخی دستگاهها نیز در حال انجام بوده که ساخت دستگاه HTC2500 با همکاری شرکت هپکو یک نمونه از این اقدامات است.به گفته عابدینی هرچند میانگین سطح حفاریهای اکتشافی در ایران، یک چهارم میانگین جهانی است اما درحال بهبود فرایند و افزایش این شاخص در فعالیتهای خود هستیم.
تامین ابزار دقیق اکتشافات زمینی و هوایی و داخلی سازی آنها در کنار استفاده از هوش مصنوعی در حوزه داده برداری و تجزیه و تحلیل دادهها نیز از جمله دیگر اقداماتی است که توسط شرکتهای ایرانی در دستور کار قرار گرفته و می تواند در آینده برای رفع چالشهای حوزه اکتشاف چاره ساز شود.
معدن 24