قیمت طلا در بازار ایران همچنان روندی پرنوسان دارد؛ نوسانی که بیش از هر زمان دیگری تحتتأثیر دو عامل بیرونی است: انس جهانی طلا و سیاست نرخ بهره آمریکا. همزمان، نرخ ارز داخلی نیز نقش «ضریب تقویتکننده» این نوسانات را بازی میکند.گروه اقتصادی خبرگزاری فارس؛ در هفتههای اخیر، طلا در بازار ایران بارها میان کانالهای ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومان برای هر گرم ۱۸ عیار در نوسان بوده است.این تغییرات، در نگاه اول نتیجه نوسان دلار به نظر میرسد؛ اما تصویر بزرگتر نشان میدهد نقشه حرکت طلا اکنون از واشنگتن تا تهران امتداد یافته است.سیاستهای پولی فدرال رزرو، رشد یا افت انس جهانی، میزان خرید بانکهای مرکزی و شرایط سیاسی منطقه، مجموعه عواملی هستند که در کنار انتظارات تورمی داخلی، سمتوسوی قیمت طلا را در ایران تعیین میکنند.
انس جهانی در مسیر اصلاح
قیمت جهانی طلا پس از رکوردشکنی تاریخی تا محدوده ۴۴۰۰ دلار در هر اونس، اکنون در سطح ۴۰۰۰ دلار نوسان دارد.این عقبنشینی کوتاهمدت، از نگاه تحلیلگران بیشتر یک اصلاح قیمتی طبیعی پس از جهشهای متوالی است.عامل اصلی رشد طلا در ماههای گذشته، تضعیف ارزش دلار جهانی و انتظارات برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو بود؛ اما وقتی سیاستگذاران آمریکایی سیگنال تعویق کاهش نرخها را صادر کردند، بخشی از سودها در بازار طلا شناسایی شد.با این حال، بانکهای سرمایهگذاری بینالمللی از جمله گلدمن ساکس و جیپی مورگان همچنان چشمانداز صعودی برای طلا در سال ۲۰۲۵ ترسیم کردهاند؛ برخی حتی قیمتهای بالای ۴۵۰۰ دلار در هر اونس را تا پایان سال محتمل میدانند.کارشناسان معتقدند اصلاح فعلی طلا، توقف در مسیر رشد است؛ نه پایان آن.
نرخ بهره آمریکا؛ متغیری که جهان را میلرزاند
افزایش نرخ بهره در آمریکا در دو سال اخیر باعث رشد ارزش دلار و فشار بر بازار طلا شد. اما اکنون شرایط معکوس در حال شکلگیری است.تورم در آمریکا رو به کاهش است و بازارها انتظار دارند فدرال رزرو در سال ۲۰۲۵ حداقل ۱۰۰ واحد پایه نرخ بهره را پایین بیاورد. چنین اقدامی میتواند بازده واقعی دلار را کاهش دهد و بهطور مستقیم به نفع طلا عمل کند.از سوی دیگر، بدهی بالای دولت آمریکا و افزایش کسری بودجه فدرال، چشمانداز دلار قوی را محدود کرده است. هرچقدر ارزش دلار در بازارهای جهانی تضعیف شود، طلا در نقش پناهگاه سرمایه بیشتر درخشان خواهد شد.
اثر نرخ ارز داخلی؛ آینه نوسان انس جهانی
در ایران، نوسانات نرخ ارز معمولاً جهت حرکت طلا را تشدید میکند.بهعنوان مثال، در روزهایی که دلار داخلی به دلیل سیاستهای بازارساز یا آرامش سیاسی عقبنشینی میکند، حتی رشد انس جهانی نمیتواند اثر چندانی بر قیمت طلا بگذارد.اما با هر موج تورمی یا شوک ارزی، طلا بهسرعت واکنش نشان میدهد و بعضاً فراتر از رشد جهانی حرکت میکند.اکنون با تثبیت نسبی دلار در محدوده ۱۰۶ تا ۱۰۸ هزار تومان، طلا نیز در یک فاز استراحت قیمتی قرار دارد. با این حال، در صورت بازگشت دلار به روند افزایشی، واکنش طلا سریعتر و شدیدتر خواهد بود.
دیگر متغیرهای تأثیرگذار بر بازار طلا
کارشناسان معتقدند علاوه بر موارد گفته شده، عوامل زیر نیز بر قیمت طلا در جهان و ایران موثر هستند: افزایش خرید بانکهای مرکزی: طبق گزارش شورای جهانی طلا، در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ بانکهای مرکزی بیش از ۴۰۰ تن طلا به ذخایر خود افزودهاند. این روند سیگنالی از بیاعتمادی دولتها به دلار است.ریسکهای ژئوپلیتیک: جنگهای منطقهای و تنشهای شرق آسیا باعث افزایش تقاضای احتیاطی برای طلا میشود.نقدینگی داخلی: رشد حجم نقدینگی و انتظارات تورمی در ایران همواره یکی از پیشرانهای قوی بازار طلا بوده است. هر موج افزایش نقدینگی، بخشی از سرمایهها را دوباره به سمت بازار طلا بازمیگرداند.
