بر اساس دادههای وزارت صنعت، معدن و تجارت، تعداد شاغلان معادن در حال بهرهبرداری از ۴۶۸۵ نفر در سال۱۴۰۰ به ۶۸۵۸ نفر در سال۱۴۰۱ و سپس به ۷۶۳۶ نفر در سال۱۴۰۲ افزایش یافتهاست. این رشد ۶۳درصدی طی سه سال، نشاندهنده گسترش فعالیتهای معدنی و افزایش تقاضا برای نیروی کار در این بخش است. بهطور همزمان، تعداد پروانههای بهرهبرداری صادره نیز از ۵۶۳فقره در سال۱۴۰۰ به ۵۵۷فقره در سال۱۴۰۱ و سپس به ۶۴۹فقره در سال۱۴۰۲ رسیدهاست، اگرچه در سال۱۴۰۱ کاهش جزئی(۱.۱درصد) در تعداد پروانهها مشاهده میشود، اما رشد ۱۶.۵درصدی در سال۱۴۰۲ نشاندهنده بهبود صدور مجوزها و تقویت زیرساختهای معدنی است. این افزایش در تعداد شاغلان و پروانهها، با توجه به نقش معادن در تامین مواد اولیه صنایع کلیدی مانند فولاد، سیمان و فلزات، نشانهای از پویایی نسبی این بخش است، با اینحال نابرابریهای استانی و نوسانات در برخی مناطق، نیازمند توجه سیاستگذاران به توزیع متوازن فرصتهای معدنی است.
دادهها نشان میدهند که استانهای یزد، جنوب کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسانجنوبی و خراسانرضوی در سال۱۴۰۲ بیشترین تعداد شاغلان را در بخش معدن داشتهاند، بهویژه، جنوب کرمان با ۱۳۲۷ شاغل در سال۱۴۰۲، جهشی چشمگیر نسبت به ۴۳ نفر در سال۱۴۰۰ نشان میدهد. یزد با ۵۷۶ شاغل، سیستان و بلوچستان با ۷۳۴شاغل، خراسانرضوی با ۵۳۷شاغل و خراسانجنوبی با ۶۴۲ شاغل نیز از نظر اشتغالزایی پیشتاز هستند. این استانها به دلیل ذخایر غنی معدنی و سرمایهگذاریهای کلان، مراکز اصلی فعالیتهای معدنی محسوب میشوند. در مقابل، استانهایی مانند چهارمحال و بختیاری(۹ شاغل)، البرز(۱۴ شاغل) و گیلان(۱۵ شاغل) کمترین تعداد شاغلان را در سال۱۴۰۲ داشتهاند. این اختلاف نشاندهنده تمرکز فعالیتهای معدنی در مناطق خاص و کمبود زیرساختهای معدنی در برخی استانها است. بهعنوان مثال، البرز با وجود نزدیکی به پایتخت، به دلیل محدودیتهای جغرافیایی و زیستمحیطی، فعالیت معدنی محدودی دارد.
استان یزد بهطور مداوم در هر دو شاخص تعداد شاغلان و پروانههای بهرهبرداری صادره معدن عملکرد برجستهای داشتهاست. این استان با ۱۱۱۱ شاغل در سال۱۴۰۱ و ۵۹ پروانه در سال۱۴۰۲، به دلیل وجود معادن بزرگ سنگآهن، سرب، روی و فسفات، یکی از قطبهای معدنی ایران است. جنوب کرمان نیز با رشد قاب