فاصله میان ایران و جهان در کسب فناوریهای روز در بخش معدن به شدت در حال افزایش است. مقایسه کوتاهی از نحوه فعالیت بنگاههای بزرگ معدنکاری جهان، فرآیندهای اکتشاف، استخراج و همچنین فرآوری با شرکتهای بزرگ معدنی کشور کاملا گویای این موضوع است.
شیوا نیک وظیفه- زیرساختهای انقلاب صنعتی نسل۳ لازمه معدنکاری هوشمند است و اساسا بدون این زیرساختها، معدنکاری نسل۳ امکان استفاده از مزیتهای معدنکاری هوشمند را ندارد اگرچه برخی مولفههای هوشمندسازی قابلاجرا خواهد بود ولیکن قابلیت استفاده حداکثری محقق نمیشود. متاسفانه سالها تحریم و خودتحریمی با ماشینآلات معدنی فرسوده راه سختی را برای کشور ایجاد کرده است.
این گزاره کاملا درستی است که هوشمندسازی میتواند باعث بالا رفتن بهرهوری باشد اما در ابتدا داشتن تجهیزات مدرن را تسهیل و امکانپذیر نماییم سپس به اهداف بزرگتر فکر کنیم؛ نبود زیرساخت معدنکاری اصولی، معدنکاری هوشمند را هدفی دستنیافتنی خواهد کرد. در ادامه نگاه معاون برنامهریزی و توانمندسازی ایمیدرو برای دستیابی معدنکاری هوشمند را میخوانید:
سمیه خلوصی حوزه معدن و صنایع معدنی را از بخشهای پیشران اقتصاد دانست و مشخصا در خصوص حوزه فولاد کشور گفت: ایران در حوزه تولید فولاد جایگاه دهم را داراست همچنین ظرفیت نصب شده فولاد در کشور حدودا ۴۵ میلیون تن است که بناست در افق ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست یابیم. در حوزه معدن و صنایع معدنی ظرفیتهای زیادی ایجاد شده است اما باید به سمت ایجاد ثروت پایدار، متناسب با شرایط و ظرفیتهای نصب شده حرکت نماییم.
وی در ادامه با اشاره به مس تشریح کرد: به لحاظ ذخایر مس رتبه پنجمین کشور جهان را داریم که این صنعت یکی از صنایع پتانسیلدار در کشور است و آینده بسیار خوبی به واسطه میزان تقاضای آن، متصوریم.
معاون برنامهریزی و توانمندسازی ایمیدرو گفت: با توجه به این ذخایر و پتانسیلهای موجود در کشور باید تغییرات مثبت را برنامهریزی کنیم و به سمت فناوریهای نوین در دنیا حرکت کنیم، این موضوع نیازمند همافزایی و تامین زیرساخت است. ما به دنبال هم افزایی ملی با محور ارتقای سطح دانش هستیم. ما اجرای طرحهای توسعهای را در نظر داریم اما در برخی زنجیرههای ارزش همچون فلزات اساسی، متمرکز بر تدوین عوامل موثر در افزایش بهرهوری هستیم.
خلوصی یکی از اهداف این حوزه برای کسب فناوریهای روز را همسویی با دنیا در جهت معدنکاری هوشمند عنوان کرد و گفت: عقبماندگی تاریخی کشور در حوزه اکتشاف استفاده از معادن روباز است درحالیکه معدنکاری هوشمند ما را به استخراج از اعماق هدایت میکند. هرچند که در اقدام به این مهم تاخیر داشتهایم ولی الزام آن را انکار نمیکنیم و برای آن اقداماتی هم پیش بینی شده است.
همانطور که سند اولیه در خصوص تحول دیجیتال و هوشمندسازی معادن آماده شده اما برای افزایش دقت در برنامهریزی و نگاهی درست و بلند مدت به آن نیاز به دادههایی متمرکز و دقیق است که درصدد جمعآوری آن هستیم. افزایش سرعت تبدیل معادن سنتی به معادن هوشمند مستلزم سیاستگذاری بر مبنای دادههای هوشمند است توامان خرید و انتقال فناوریهای نوین به داخل کشور نیز باید در دستور کار قرار گیرد و علاوه بر پرورش نیروی کار ماهر ارتباط صنعت و دانشگاه تقویت شود.